Sultan II. Osman Annesi: Mahfiruz Sultan Babası: Sultan 1. Ahmed Doğum Tarihi: 3 Kasım 1604 Tahta Çıkışı: 26 Şubat 1618 Tahttan İndirildiği Tarih: 19 Mayıs 1622 Ölümü: 20 Mayıs 1622 |
||
Hâile-i Osmaniye,
yeniçerilerin kazan
kaldırarak II. Osman’ın canına kıydıkları acı musibet demektir.
Bilindiği gibi, II. Osman, I. Ahmed’in oğlu olup Hatice Mahfirûze
Sultân’dan Kasım 1604 yılında dünyaya gelmişti. 14 yaşında yani Şubat
1618’de tahta geçen ve Genç Osman diye de bilinen II. Osman, Arapça,
Farsça, Latince, Yunanca ve İtalyanca bilecek kadar âlim ve Fâris yahut
Fârisî mahlaslarıyla şiir yazacak kadar da edibdi. Üzerinde müessir
olan üç şahsiyetten birisi Hocası Ömer Efendi ve diğeri de Kızlar Ağası
Mustafa Ağa ile Süleyman Ağa idi.
Sadrazam Halil Paşa’yı yerinde bırakan Padişah, Kaimmakam Sofi Mehmed Paşa’nın yerine Kara Mehmed Paşa’yı getirdi. İlk işi 1612 Nasuh Paşa anlaşması ile sona ermiş gibi görünen ve ancak devam eden İran’la olan ihtilafı sona erdirmek oldu ve Eylül 1618’de anlaşma imzalandı. Sıra 1617 yılından beri devam eden Lehistan problemine gelmişti. Vezir-i azam İstanköylü Ali Paşa harp açılmasına taraftardı, diğer erkân-ı devlet ise istemiyorlardı. Seferden önce Rumeli Kazaskeri Taşköprülü-zâde Kemâlüddin Efendi’den fetvâ alarak kardeşi Şehzâde Mehmed’i katl ettirdi ve ahını aldı. Eylül 1620 tarihinde başlayan Lehistan seferi, Ekim 1621 tarihinde barış antlaşması ile sona erdi. Budin Beylerbeyi Karakaş Mehmed Paşa şehid olmuş ve ordu moralsiz kaldığından istenen zafer elde edilememişti. II. Osman askerlere ve asker de kara hadımların sözlerine inandığı için II. Osman’a kırılmışlardı. |
||
II. Osman bazı
ıslâhâtları
yapmak niyetindeydi ve bu ıslahata tamamen bozulmaya başlayan kapı kulu
ocaklarından başlamak niyetindeydi. Hatta Halep, Şam ve Mısır
beylerbeylerine emirler göndererek Padişah’a sadık yeni bir ordu
teşkili için gizliden gizliye hazırlıklara başlamıştı.
Kızlar ağası Süleyman Ağa ile Hocası Ömer Efendi padişahı hacca gitmesi için ikna etmeye başladılar. Hacca gitmesine, askerler, Kayınpederi ve Şeyhülislâm Es’ad Efendi ile Aziz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri şiddetle karşı çıkıyordu. Devreye kapıkulu askerleri girdi ve Padişah’ı hacca göndermek isteyen Ömer Efendi, Süleyman Ağa ve Veziriazam Dilâver Paşa’nın başını isteyerek başta Rumeli Kazaskeri Yahya Efendi olmak üzere ulemayı araya soktular. Fayda vermedi ve sonunda askerler isyan ederek Bâb-ı Hümâyun’dan içeri girdiler. Sultân Mustafa’ya zorla bî’at gerçekleştikten sonra, II. Osman Orta Camiye getirildi. Burada yeni Sadrazam olan Kara Davud Paşa’nın tâlimatıyla kemend ile boğulmak istendi. Muvaffak olunamayınca, Yedikule’ye götürüldü ve maalesef Davud Paşa’nın nezâretinde orada şehid edildi. (Mayıs 1622). Ne yazık ki, bu fitnenin başında Sultân Mustafa’nın Vâlide Sultân’ı bulunmaktaydı. II. Osman’ın öldürülmesi, Osmanlı tarihinin en acı olaylarından biridir ve maalesef Kanuni’nin oğlu Şehzâde Mustafa olayı gibi tarihin akışını değiştirmiştir. II. Osman, bir zamanlar Osmanlı Devleti’nin yükselmesine sebep olan yeniçeri teşkilâtının artık çürüdüğünün farkına varmıştı ve bu gerileme sebebini ortadan kaldıramadan vefat etti. Devrinin sadrazamları arasında Halil Paşa, Kara Mehmed Paşa ve Dilâver Paşa’yı; Şeyhülislâm ve kayın pederi Es’ad Efendi’yi, Nişancı Okçu-zâde Mehmed Efendi’yi ve ilim erbabından ise, Hoca Ömer Efendi ve Müezzinzâde Mahmûd Efendi’yi özellikle zikretmeliyiz. ZEVCELERİ: 1- Âkile (Rukıyye) Hânım; Şeyhülislâm Es’ad Efendi’nin kızıdır ve hür kadınlardan nikâh ile evlenen nâdir kadınlardandır. 2- Ayşe Hanım; Pertev Paşa’nın torunu. ÇOCUKLARI: 1-Şehzâde Ömer. 2-Şehzâde Mustafa. 3- Zeynep Sultân . Kaynak: Osmanlı Araştırmalar Vakfı |
26.02.1618 | Sultan I. Mustafa’nın halli. II. Osman’ın padişah olması. (Genç Osman 14 yaşında padişah oldu. 18 yaşında şehit edildi.) |
|
26.09.1618 | Osmanlı-Safavi barışı. | |
18.01.1619 | Veziriazam Halil Paşa’nın azli, Kara Mehmed Paşa’nın ikinci sadareti. | |
29.09.1619 | Osmanlı-Safavi anlaşmasının onaylanması. | |
29.12.1619 | Veziriâzam
Kara Mehmed Paşa’nın azli. Kaptanı Derya Ali Paşa’nın sadareti. |
|
20.09.1620 | İskender Paşa’nın Lehlilere karşı ilk zaferi. | |
07.10.1620 | İskender Paşa’nın Lehlilere karşı ikinci zaferi ve Leh ordusunun imhası. | |
12.01.1621 | Şehzade Mehmed’in öldürülmesi. | |
24.01.1621 | Haliç’in ve İstanbul Boğazı’nın donması. | |
09.03.1621 | Veziriâzam
Güzelce Ali Paşa’nın ölümü. Ohrili Hüseyin Paşa’nın sadareti. |
|
29.04.1621 | Lehistan seferi hazırlıkları. | |
21.05.1621 | Sultan Osman’ın Lehistan seferine hareketi. | |
03.09.1621 | Düşman kuvvetlerinin kuşatılması. | |
29.09.1621 | Türk
taarruzunun sonuçsuz kalması. Düşman ordusunun barış talebi. |
|
06.10.1621 | Osmanlı-Lehistan barışı. | |
09.06.1621 | Sultan Osman’ın Hotin’den İstanbul’a hareketi. | |
25.01.1622 | Sultan Osman’ın İstanbul’a dönüşü. | |
05.1622 | Sultan
Osman’ın Murad Paşa’nın kızı ile evlenmesi. (Osmanlı Sarayı’nda uzun
seneler sonra yabancı gelin yerine bir Türk kızının saraya gelin
gelmesi. Sultan Osman’ın bu eşinden oğlu Ömer’in doğması. Küçük şehzadenin şenlik sırasında bir kurşun tesadüfü ile ölmesi. Sultan Osman’ın Hacca gitmek için hazırlık yaptırması. |
|
18.05.1622 | Padişah’ın
gerek savaş sırasında çeşitli sözlerle gücendirdiği, gerekse Hacca
giderek ve yeni ordu düzenleyerek hepimizi öldürecek diyen (askerlerin)
yeniçerilerin Atmeydanı’nda Sultanahmed toplanmaları. İsyancıların Şeyhulislam Hoca Esad efendiden fetva istemeleri. İsyancıların Sadrazamın konağına giderek, padişahın Hacca gitmesine engel olunmasını istemeleri. İsyancıların saraya girmeleri. |
|
19.05.1622 | Veziriazam
ve Dârüssade Ağası’nın Yeniçeri ve Sipahilertarafından öldürülmesi. Sultan II. Osman’ın tahttan indirilmesi. I Mustafa’nın tahta çıkarılması. |