Kadının Sesi Haram mı? | |
Yüce Allah Adem'le
Havva'yı yaratmış,
İnsan nesli
onlardan ve onların zürriyetinden meydana gelmiştir. Allah Adem'e eşya
isimlerini öğretmiş, ilk insanlar bu kelimelerle anlaşmaya başlamıştır.
Kadın da toplumun bir bireyi olarak, hem cinsleriyle ve gerektiğinde
karşı
cinsle kelimeleri seslendirerek konuşmuştur. Günlük hayatın gereği olan
normal görüşme ve konuşmalarda, kadın sesinin yabancı erkeklere meşrû
olmadığını
öne süren hiç bir bilgin yoktur. Kur'ân-ı Kerîm'de kadınların yabancı
erkekle
konuşmalarının örnekleri çoktur.
Musa
(a.s)
Mısır'ı terkedip Medyen'e varınca bir su başında koyunlarını
sulamak için sıra bekleyen iki hanım kız gördü. Yardıma ihtiyaçlarının
olup olmadığını sordu. Bundan sonrasını Kur'ân-ı Kerîm'den izleyelim: İslamiyet kişiyi fitne ve fesada sürükleyen görüntü, davranış ve hallere karşı koruyucu tedbirler alır. Diğer yandan insana verilmiş olan özellik, kabiliyet ve farklılıklar bir başkasının vebal altına girmesine sebep olmamalı, yanlış duygulara kapılmasına meydan vermemeli, nefsini azdırmamalıdır. Yaratıcı tarafından kadına ihsan edilen sesi de bu çerçeve içinde düşünmek gerekir. Esas itibariyle hiç bir varlığın sesi mutlak olarak haram ve günah sınıfına sokulmaz. Başta Hanefi ve Şafii imamları olmak üzere mezhep sahibi müçtehid imamlarımızın kanaatleri de bu yöndedir. Fıkıh kitaplarında şu hükmü görüyoruz:"Cumhura göre kadının sesi avret değildir." Yani kadının sesi haram değildir. "Kadının sesi avret değildir. Çünkü kadın alışveriş yapar, mahkemede şahitlikte bulunur. Bunun için sesini yükseltmek zorunda kalır." (Tefsirü Ayati-l Ahkam 2:167) Kadın sesinin avret olmadığının gerekçesi islamın ilk uygulamalı devri olan Saadet asrıdır.
Hz.
Peygamber'in gerektiğinde genç veya yaşlı hanımlarla konuştuğuna dair
pek çok örnek vardır.
Ebû Said el-Hudrî (r.a) şöyle anlatır: "Bir kadın Allah Rasûlüne gelerek dedi ki: Her zaman mescide çıkarak sözlerinizi dinleyemiyoruz. Bize bir gün tayin et de o gün gelelim, sen de Allah'ın sana öğrettiğini bize öğret". Hz. Peygamber bu teklifi uygun bulmuş ve hanımlara ders vermiştir Diğer
yandan
Hz. Peygamberin hanımları, özellikle Hz. Aişe ashab-ı kiramın
fetva için başvurdukları bir merci idi. O, onların sorularını sözlü
olarak
cevaplıyordu. Hz. Ömer, hilâfeti zamanında bir cuma hutbesinde evliliklerin kolaylaştırılmasını ve mehrin azaltılmasını tavsiye edince cemaat arasında bulunan Kureyşli bir kadın ayağa kalkarak bir âyetle (Nisâ, 4/20) cevap vermiş, halîfe onu haklı bularak sözünde ısrar etmemiştir.. Ancak, diğer bütün mübah meselelerin mahiyet değiştirip mahzurlu hal almasında olduğu gibi, kadının sesi meselesinde de aynı durum söz konusudur. Kadının sesi mübah, masum ve masum olmasına karşılık hangi sebeplerden dolayı "avret" olur, yabancı erkeklerin dinlemesine "haram" olur. Ahzab
Süresinin 32. ayet-i kerimesi bu husustaki ölçüyü Peygamber
hanımlarının
şahsında şöyle veriyor. "Ey Peygamber hanımları! Siz herhangi bir kadın gibi değilsiniz. eğer halinize layık bir takva ile korunacaksanız, yabancılarla cazibeli bir şekilde konuşmayın ki, kalbinde fesat bulunan kimse bir ümide kapılmasın. Konuşurken ciddiyet ve ağırbaşlılıkla söz söyleyin." Kadınların
normal ihtiyaç ve muameleler yüzünden erkeklerle sesli konuşmasının
caiz olduğunda şüphe yoktur. Alimler arasında tartışılan ise, sevinçli
gün ve zamanlarda şarkı, türkü vb. ni söylemeleridir. Bunlardan sözleri
ve söyleniş biçimi müstehcen ve tahrik edici olmayan bazı şarkıları
Allah
Rasûlünün ve bazı sahabelerin müsamaha ile karşıladıkları
bilinmektedir.
Örnek verecek olursak; Hz. Âişe'den şöyle dediği
nakledilmiştir: "Bir kere Rasûlullah
(s.a.s) yanıma gelmişti. Yanımda Buas (olayıyla
ilgili olarak söylenmiş kahramanlık şiirlerini def çalarak) terennüm
ederek
çalan iki cariye bulunuyordu. Rasûlüllah (s.a.s) yatağına yatıp yüzünü
öbür tarafa çevirdi, sonra Hz. Ebû Bekr içeri girdi. İbn
Abbas
der ki; Hz. Aişe, yakınlarından
birisini bir Medineli müslümanla evlendirdi.
Hz. Peygamber geldi ve; Bu
konuda
Müfessir Vehbi Efendi tefsirinde: "Söylediğiniz söz fitneye sebep olmasın. Yani cazibeli ve ecanibi şüpheye düşürecek bir halde edalı ve naz ü istiğna ile söylemeyin" şeklinde izah getirmektedir. Elmalı
bu
ayetin tefsirini şöyle yapmaktadır: "Ey Peygamberin hanımları! Siz genel olarak kadınlardan herhangi biri gibi değilsiniz. Sizde diğer kadınlarda bulunmayan nitelikler var: Peygamberlerin en hayırlısının hanımları ve bütün müminlerin anaları olmak niteliklerine sahipsiniz. Eğer sakınırsanız, bu özel niteliklerinizi korursanız yahut durumunuza uygun takva ile korunacaksanız -bu şart bir mânâ ile yukarının, bir mânâ ile aşağının kaydıoluyor- Sözü yumuşak ve tatlı bir eda ile söylemeyin, bir söz söylendiği zaman sakın yılışık bir biçimde cevap vermeyin ve söylerken yayılarak, kırıtarak söylemeyin de kalbinde hastalık bulunan, kalbi çürük, kötülüğe yüz tutmuş kimseler kötü bir şey ümit etmesin. Ve uygun ve ciddi söz söyleyin; yani yapmacılıktan uzak, ağırbaşlılık ve ciddiyetle dosdoğru söyleyin veya sert olsa da makul ve meşru güzel söz söyleyin." İbni
Abidin: "Tercih edilen görüşe göre kadının sesi avret değildir.... Yalnız kadınların yüksek sesle konuşmalarını, seslerini uzatmalarını, yumuşatmalarını ve nağmeli bir şekilde okumalarını caiz görmüyoruz. Çünkü bunlarda erkekleri kendine meylettirmek ve şehvetlerin tahrik etmek vardır." (Reddü'l Muhtar 1:467) Hanımlar arasında bile olsa bir şarkının şu özellikleri taşıması gerekir: 1)
Şarkının
konusu ve sözleri İslâm ahlâk ve âdâbına aykırı bulunmamalıdır.
Meselâ, içkiyi öven, onu içmeyi teşvik eden şarkı meşrû sayılmaz. Kaynaklar: 1) Aileye Özel Fetvalar, Mehmed Paksu, Nesil Yayınları 2) Elmalı Tefsiri 3) Şamil İslam Ansiklopedisi |